Rehberlik Servisi Nedir?
Psikolojik Danışma ve Rehberlik nedir, ne değildir?
Bireylere kendini tanıma, karar verme ve problem çözme becerisi kazandırmayı, bireylerin kişisel ve toplumsal uyumlarını gerçekleştirmelerini ve iyilik hallerini geliştirmelerini amaçlayan, bireysel ve grupla profesyonel olarak yürütülen psikolojik yardım sürecidir.
• Kişiye öğüt vermek, onun adına karar vermek ve sorunlarını çözmek değildir. Kişinin değişik seçenekleri görmesi, bunlardan kendisine en uygun olanını seçebilmesi, karar verebilmesi için onu bilgilendirmek, kendine ve çevresine karşı farkındalığını artırmaktır.
• Rehberlik anlayışında bireye acımak, onu kayırmak, her sıkıntıya düştüğünde kanat germek yoktur. Birey güçlü ve değerli bir varlıktır. Rehberliğin yardımıyla sahip olduğu gücü kullanmayı ve geliştirmeyi öğrenir.
• Bireyin sadece duygusal yanıyla değil, sosyal, zihinsel, fiziksel gelişimiyle de ilgilenir.
• Bilgi öğretme amaçlı değildir. Bireye verilecek bilgi, sorun çözümünde bir kaynağa işaret etmekten öteye geçmez. Rehberlik yardımının merkezi bireyin kendisidir.
• Bir disiplin görevi değildir; rehberlik yargılamaz ve ceza vermez.
Desteklenen Davranışlar
• Kendi başına sorun çözebilme
• Etkili iletişim kurma
• Empati kurabilme
• Bağımsız karar verebilme
• Grupla işbirliği içinde çalışma
• Akademik ve sosyal etkinliklere aktif olarak katılma
• Sorumluluklarını yerine getirme ve davranışlarının sonuçlarına katlanabilme
• Planlı ve düzenli çalışma
• Kendini tanıma, potansiyelinin farkına varma ve geliştirme
• Kurallı yaşam becerileri geliştirme
• Sosyal çevreye karşı duyarlılık ve farkındalık kazanma
Öğrencinin Rehber Öğretmene Yönlendirilmesi
Öğrenci rehberlik servisine şu yollarla gelir:
• Kendi isteğiyle
• Öğretmenin, öğrenciyle ilgili gözlemlerini aktarmasıyla
• Velinin rehberlik servisini bilgilendirmesiyle
• Rehberlik servisinin öğrenciye yönelik çalışmalarını değerlendirmesiyle
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanın Sınırlılıkları
Rehberlik, her türlü problemi hemen çözebilecek sihirli bir güce sahip değildir. Yardım alan bireyin bu yardımı almaya istekli oluşu çok önemlidir. Birey değişmeye ve yeni yaşantılara açık olduğu ölçüde yardımın etkisi artar. Bireyin içinde bulunduğu ortam ve koşullar da yardımın etkinliğinde önemli rol oynar. Bu yardımın etkinliğinin bireyden bireye, konudan konuya ve durumdan duruma değişiklik göstereceğini kabul etmek gerekir. Bunun için rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmeti verilmesiyle öğrencilerin tüm sorunlarının ortadan kalkacağı sanılmamalıdır.Gelişim Alanlarına Göre Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri
Gelişimin sürekliliği ve bütünlüğü temelinde bireylerin gelişim görevlerini yerine getirmeleri ve gerekli yeterlikleri kazanmaları için aşağıdaki gelişim alanlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri sunulur.
a) Sosyal duygusal gelişim alanı; bireyin kendini tanıması, var olan yönleriyle kendini kabul etmesi ve geliştirmesi, duygularını fark etmesi, düzenlemesi ve yönetebilmesi, başkalarını anlaması ve kabul etmesi, kişiler arası sağlıklı ilişkiler geliştirmesi için gerekli bilgi, tutum ve davranışları edinebilmesi, karar vermesi, hedefler oluşturabilmesi ve hedeflerine ulaşmak için çaba göstermesi, kişisel güvenliğini sağlayabilmesi, aile ve toplumsal değerler ile doğaya karşı duyarlılık kazanmasını içeren gelişim alanıdır.
b) Akademik gelişim alanı; bireyin öğrenim gördüğü okula ve okulun çevresine uyum sağlaması, okul ve sınıf kurallarını benimsemesi, okula aidiyet duygusu geliştirmesi, akademik çalışmalarında devamlılık, kararlılık ve çaba göstermesi, sorumluluk alabilmesi, çalışmalarına değer vermesi ve hayat boyu öğrenmeye yönelik uygun akademik anlayış ve sorumluluk bilinci geliştirmesi, akademik gelişimi ve başarısı için gereken bilgi, beceri ve tutumu kazanmasını içeren gelişim alanıdır.
c) Kariyer gelişim alanı; bireyin ilgi, yetenek, değer ve kişilik özeliklerini tanıması, mesleki seçenekleri fark etmesi, mesleklerin gerektirdiği nitelikler ile kişisel özellikleri arasında bağ kurması, mesleklere yönelik olumlu tutum geliştirmesi, kariyer farkındalığı kazanması, iş yaşamı ile eğitim arasındaki ilişkiyi ve yaşam boyu öğrenmenin kariyer gelişimi açısından önemini fark etmesini içeren gelişim alanıdır.